Жешки бранови, зголемување на телесната тежина, несоница, нервоза, необјасниви промени во расположението, сексуални проблеми, уринарна инконтиненција, отсуство на менструација... менопаузата е пресвртна точка во животот на секоја жена. Тоа е неизбежна природна појава проследена со телесни и психолошки промени кои варираат од жена до жена.
Особено е полезно жените да се информираат што точно ги очекува во менопаузата, како и за различните опции кои им стојат на располагање во случај да им биде потребна помош за полесно поднесување на симптомите и евентуалните последици.
Ненадејните бранови на жештина се чест симптом на менопаузата
Што е тоа менопауза?
Менопаузата, позната и како климактериум или втор пубертет, го означува крајот на менструацијата, а со тоа и можноста жената да раѓа и да го проширува семејството. Менопаузата се дефинира како состојба на отсуство на менструација во текот на 12 последователни месеци.
Завршувањето на репродуктивниот период е резултат на намаленото лачење на женски хормони (естроген и прогестерон) од јајниците. Транзицијата од плодна во неплодна состојба кај жените се случува постепено, во текот на неколку години и е последица на биолошкото стареење. На крајот, јајниците веќе не произведуваат јајце-клетки и жената не може да остане бремена.
Кога започнува менопаузата?
Почетокот на менопаузата е строго индивидуален. Најчесто настапува меѓу 45 и 55-годишна возраст, но има и жени кои влегуваат во менопауза во 30-тите или 60-тите години од животот. Се смета дека просечната возраст на која жените стапуваат во менопауза е 51 година.
Никој не може да прогнозира кога точно една жена ќе влезе во менопауза. Но, општо прифатено е дека менопаузата кај жените настапува на приближно иста возраст како кај нивните мајки.
Менопаузата по 40-тата година се смета за нормална и природна. Но, кај некои жени може да настапи порано како последица на оперативно отстранување на јајниците или хемотерапија. Менопаузата која настапува пред 40-тата година, независно од причината, се нарекува предвремена менопауза.
Пушењето има големо влијание на почетокот на менопаузата. Пушачките влегуваат во менопауза неколку години порано од непушачките.
„Моите циклуси стануваат поретки. Дали тоа значи дека сум во менопауза?“
Нередовните циклуси се првата промена која ќе ја забележите кога наближувате до 40-тата година, но тоа не значи дека сте во менопауза. Менопаузата настапува при целосно отсуство на менструација 12 месеци по ред. Преодниот период, кога менструацијата станува сè понередовна, се нарекува перименопауза и се карактеризира со промена на нивото на женски хормони.
Никој не може да предвиди колку време ќе трае овој период. Може да бидат потребни од 2-8 години, а некогаш и повеќе, пред менструацијата целосно да престане. Промената во нивото на женски хормони води до појава на симптоми како жешки бранови, ноќно потење, промени во расположението итн.
Перименопаузата не значи дека жената не може да забремени, па ако не сакате да зачнете, најдете соодветен метод за да се заштитите.
Симптоми карактеристични за менопаузата
Менопаузата се сврзува со одреден датум, денот кога изминале 12 месеци без појава на менструално крварење. Но, прифатено е зборот менопауза да не се однесува само на одреден ден, туку на целиот преоден период околу менопаузата, наречен перименопауза.
Во месеците или годините кои водат до менопауза, кај жените се појавуваат најразлични симптоми, меѓу кои најчести се:
- Нередовна менструација;
- Жешки бранови;
- Ноќно потење;
- Уринарна стрес инконтиненција;
- Главоболки;
- Сувост на вагината;
- Ниско либидо;
- Сува кожа;
- Промени во расположението;
- Забавен метаболизам;
- Зголемување на телесната тежина;
- Проблеми со спиењето (инсомнија);
- Недостиг на енергија;
- Депресија;
- Вознемиреност;
- Болки во зглобовите.
Симптомите се појавуваат кај околу 70% од жените во менопауза и варираат од жена до жена. Често менопаузата предизвикана од хируршко отстранување на јајниците или хемотерапија се карактеризира со посериозни симптоми кои можат да започнат многу понеочекувано отколку кај природната менопауза.
Најчесто жените поминуваат низ менопаузата без сериозни компликации и без медицинска помош, но во некои случаи се препорачува хормонска терапија за олеснување на симптомите. Пред да ја изберете оваа опција, консултирајте се со доктор за ризиците од примањето на истата како рак на дојка, болести на срцето и мозочен удар.
Исто така, кај многу жени доаѓа до психичка нестабилност, која не треба да биде игнорирана. Можно е да дојде до појава на анксиозно-депресивни состојби за чие надминување е неопходна стручна помош.
Дали менопаузата може да му наштети на здравјето?
Намаленото ниво на естроген го зголемува ризикот од срцеви болести и остеопороза (кршливи коски). Во оваа фаза од животот, жените треба особено да внимаваат на исхраната и да останат физички активни.
8 совети кои ќе ви помогнат за време на менопаузата
Одредени промени во начинот на живот можат да помогнат при олеснувањето на симптомите. Еве неколку совети како полесно да го поминете овој период од вашиот живот:
- Избегнувајте кафе, алкохол и зачинета храна.
- Јадете соја. Сојата содржи естроген.
- Внесувајте многу калциум и витамин Д. Независно дали ќе ги внесувате преку исхраната или преку таблети, тоа ќе ви помогне да го намалите ризикот од остеопороза. Препорачаната дневна доза на калциум за жени над 51 година е околу 1.200mg, а на витамин Д околу 600IU.
- Целете кон 2,5 часа умерена физичка активност неделно. Тоа ќе ви помогне да го зачувате здравјето на вашите коски и срце, да го намалите нивото на стрес и да си го подобрите расположението.
- Зголемете го консумирањето на омега-3 и омега-6 масни киселини. Поголемото внесување на овие масни киселини во организмот особено помага при сува кожа, болки во зглобовите и сува вагина. Омега-3 и омега-6 масните киселини се најзастапени во рибата, семките од тиква, оревите, лененото семе, темнозелениот зеленчук.
- Користете лубриканти. Сувоста на вагината, предизвикана од намалениот естроген, може да доведе до непријатни сексуални односи. Овој проблем лесно се решава со употреба на лубриканти.
- Правете Кегелови вежби секој ден. Тие се најдобар начин да ги зацврстите мускулите на вагината и карлицата и се особено корисни при појава на стрес-инконтиненција (подмочнување при кивање, кашлање и силно смеење).
- Вдишувајте бавно, но длабоко, секогаш кога ќе ги почувствувате жешките бранови. Вдишувајте шест до осум пати во минута. Тоа ќе ви помогне да го намалите стресот и да се релаксирате. За да го избегнете ноќното потење, користете памучни чаршафи и пижами.
