Очите претставуваат најпроминентен дел на горната третина на лицето кое е од големо естетско значење. Притоа, очите ја прикажуваат физичката состојба на пациентот со тоа што очите се знак за свежост на човекот. Самиот процес на стареење, како и на преостанатите делови на телото, доведува до губиток на еластичноста на кожата кое доведува до појава на спуштени очни капаци. Блефаропластиката претставува операција на очните капаци, што е постапка која се користи за корекција на спуштените капаци. Во тек на оваа хируршка интервенција, хирургот го отстранува вишокот на кожа, мускулно ткиво, во зависност од индикацијата и масното ткиво кое може да е хипертрофично во подрачјето околу очите.
Кој е добар кандидат за корекција на очните капаци?
Корекцијата на очните капаци првенствено ја побаруваат пациенти кои посакуваат естетски третман од доменот на anti-aging медицината, со цел да се превенира процесот на стареење. Опуштањето на кожата околу очите е природен дел од стареењето, но пациентите можат да размислат за оваа операција ако сметаат дека овој процес доведува до нарушување на изгледот. Пациентите помислуваат на блефаропластика и ако нивните веѓи почнуваат да се спуштаат. Кај некои особи, блефаропластиката ги надминува овие козметски проблеми. Апсолутна индикација за блефаропластика претставува спуштеност на очните капаци до ниво кое доведува до потешкотии на видот, во таа цел самата блефаропластика овозможува подобрување на видното поле особено кај особи кои имаат и слабост на мускулите кои овозможуваат подигнување на очните капаци, односно кај пациенти кои имаат птоза на очните капаци.
Зошто кожата околу очите брзо старее?
Познато е дека првите видливи бори најпрво се јавуваат токму во подрачјето на очните капаци. Тоа е затоа што периорбиталната мускулатура е многу активна, притоа кожата е многу тенка и бргу доаѓа до губиток на еластичноста што доведува до формирање на бори во оваа регија. Поради тоа веќе во средните години кај многу особи се формираат бори во подрачје на очните капаци а тоа допринесува да целото лице оддава изглед на старост. Ова е веќе доволна причина да се размисли за корекција на очните капаци.
Подготовка за оперативна корекција на очните капаци
Подготовката за операција на очните капаци е следна: Прво, потребно е иницијална консултација со пластичен хирург како би се консултирале за актуелната предоперативна состојба на пациентот, да се објасни предоперативната подготовка, оперативниот тек и постоперативниот третман. Во текот на прегледот потребно е да се направи клинички преглед со кое што ќе се направи дистинкција на спуштени очни капаци од постоење на птоза на очните капаци. Во текот на прегледот се прави фотографија на очите и периокуларната регија кои ќе послужат во натамошната споредба со постоперативниот изглед. Во натамошниот тек, на пациентот се советува да се престане користење на лекови и суплементи кои доведуваат до зголемување на ризикот за интраоперативно и постоперативно крварење. Исто така, доколку пациентот е пушач, се советува да се прекине или да се намали пушењето неколку недели пред закажаната хируршка интервенција.
Како изгледа процедурата корекција на очните капаци?
Кога е во прашање хируршка интервенција за корекција на очните капаци, во поголемиот дел од случаите се користи локална анестезија. Општа анестезија може да се користи ретко во зависност од желбата на пациентот. Во текот на операцијата прво се обработуваат горните очни капаци. Правило е да локацијата на резот да се одбере така да постоперативната лузна да биде во потполност скриена и невидлива. Тука хирургот прави мал рез и го отстранува вишокот на кожно ткиво, мускулно ткиво или по потреба и периорбиталното масно ткиво. Блефаропластика на долните очни капаци обично подразбира одстранување на маста (масното ткиво), кое допринесува создавање на кеси под очните, но понекогаш се одстранува и мал дел од кожното ткиво. Резот исто така може да се направи на работ на долниот очен капак под трепките на истиот. После изведената корекција на очните капаци, пациентот во најголем број случаи може да оди дома брзо по самата интервенција.
Опоравување по операција на очните капаци
Опоравувањето од самата блефаропластика е релативно кратко во однос на некои други врсти на операции. Доколку не се јават компликации, пациентот после операцијата може да оди дома. Важно е пациентот да одмори неколку дена после извршената операција на очните капаци. По спроведената операција, очекувана е појава на оток и хематом во периорбиталната регија, но овие очекувани појави се од минлив карактер. Во постоперативниот период не се очекува болка, но доколку се јави болка истата се третира со медикаментозна терапија во домашни услови. Комплетното закрепнување после операција на очните капаци може да е со траење од 1 до 2 недели и истото е индивидуално кај секој пациент.
Поради локалната апликација на анестетик во периорбиталната регија, очекувана постоперативна појава е транзиторно заматување на видот и осетливост на светлина.
После спроведената оперативна интервенција се советува избегнување на носење на контактни леќи во траење од минимум 2 недели.
По спроведената операција, пациентот се упатува на понатамошен третман во домашни услови, каде оперативните рани се прекриени со завоен материјал, но окото не е затворено и притоа не пречи на видот. Завојниот материјал потребно е да стои во траење од 5 дена. 5тиот постоперативен ден пациентот потребно е да се јави на преглед со цел да се отстрани шавниот материјал. Процесот на отстранување на шавниот материјал е безболен. Во домашни услови, со цел да дојде до спад на постоперативниот оток, препорачливо е поставување на облог.
По вадењето на шавниот материјал, на пациентот се даваат инструкции за понатамошен третман во домашни услови, локална апликација на хепатромбин маст со цел да се намали постоперативниот хематом, но доколку хематомот не е многу изразен, тогаш се препорачува масажа на периорбиталната регија со користење на хидратантна крема. 14 дена постоперативно пациентите повторно се јавуваат на преглед со цел да се увиди постоперативната состојба без присутен оток и без присутен хематом, по што се дава натамошна препорака за користење на средства кои ќе ја намалат видливоста на постоперативната лузна.
Можни компликации
Бидејќи корекцијата на очните капаци претставува минимално инвазивна оперативна интервенција, истата се спроведува во амбулантски услови во локална анестезија. Поради тоа, оваа хируршка процедура ретко е пратена со компликации, освен појавата на оток и хематом кои се јавуваат речиси кај 80% од пациентите. Покрај оток и хематом, секако во тек и по спроведената хируршка корекција на очните капаци можна е појава и на други компликации како што се крварење, дехисценција (расцепување) на оперативната рана, некроза, инфекција, но користењето на фина оперативна техника и спроведувањето на адекватна предоперативна подготовка речиси во целост ги спречува овие компликации.
Често поставувани прашања
Дали во ист акт може да се оперираат и горните и долните очни капаци на двете очи?
Може да се оперираат и горните и долните очни капаци во ист акт, но доколку е можно се советува да се корекцијата да се направи во два одвоени акти.
Дали користењето Botox може да ја замени оперативната корекција на очните капаци?
Botox-от претставува блокатор на невро-мускуларната синапса и на тој начин доведува до смалена подвижност на мускулите. Истиот, може да се користи за корекција на борите околу очните капаци наречени Crow’s feet, но во случај на постоење спуштеност на очните капаци особено доколку е пратено со постоење на слабост на фронталните мускули Botox-от може да ја влоши состојбата на спуштеност на очните капаци.
Дали во исти акт може да се направи хируршка корекција на очните капаци и апликација на Botox?
Поради миорелаксирачкиот ефект на ботулинскиот токсин, Botox се препорачува минимум 3 недели по спроведената оперативна корекција на очните капаци.
Дали постои некој помалку инванзивен начин на третман на спуштеноста на очните капаци?
Можна е не хируршка корекција со користење на COG-ови конци (мезоконци), но истиот не може да го замени резултатот на хирургијата, притоа ефектот е краткотраен со траење од 6-12 месеци.
Која е нај адекватна возраст за спроведување на оперативната корекција на очните капаци?
Препорака е блефаропластика да се спроведува кај особи кои се постари од 40 години, но секако клиничкиот изглед е различен од пациент до пациент така да може да се направи и на порана возраст.
Д-р Живорад Коцевски
Специјалист по пластична реконструктивна и естетска хирургија
„Жан Митрев Клиника“ – Скопје